Gault & Millau Nedir?

Oldukça önemli bir kurum olan iki Fransız yemek eleştirmeni tarafından kurulan bir restoran rehberidir. Tüm dünyada insanların aklına gelen ilk kurum olmasa da Gault Millau da oldukça etkili ve geçerliliği halk içinde yüksek bir kurumdur. Michelin Guide kadar hikayesi bilinmediği kesin. Peki Michelin yetmiyor muydu? Farkı var mı? yoksa rakip kurumlar mı? Hikayesi ne? Değerlendirme sistemi nasıl işler? Gastronomiye olan etkisi ne oldu?

Şahsen ben yurtdışında bir restoran araştırırken ilk kez gördüm bu kurumun ödülünü. Bana Michelin’den sanırım daha elit bir ödül gibi hissettirdi. Uzun bir süre de tam olarak ne olduğuna açıp bakmadım. Sadece Michelin gibi değerlendirdiğini biliyordum. Adım adım keşfedip bu kuruluşun tarihini, amacını, nasıl derecelendirme ve ödül verdiğini anlayalım. Böylece bir restoranın önünde bu ödülün tabelasını görünce ne anlama geldiğini bilebiliriz.

Gault Millau Tarihi Nedir?

İsmi ; Henri Gault and Christian Millau ‘nun soyadlarından geliyor.

Henri Gault, Fransız yemek gazetecisi ve Christian Millau ünlü yemek eleştirmeni ve yazardır.

1962 de Henri Gault ve Christian Millau, ilk kez birlikte gastronomi üzerine yazmaya başladılar.

Amaçları: Fransız mutfağındaki geleneksel, ağır yapıyı eleştirip daha hafif, yaratıcı mutfaklara alan açmak.

1969’da resmi olarak bir rehber yayınlıyorlar. Michelin Guide gibi düşünebilirsiniz. Ancak daha farklı çünkü Gault Millau o dönemde Micheline kıyasla o kadar katı değil. Daha özgür bir mutfak felsefesini destekledi.

Ayrıca Nouvelle Cuisine akımını dünyaya tanıtmışlardır.

Gault Millau’nun felsefesini anlamak için Nouvelle Cuisine’i anlamak gerekir. Ayrıca çok da magazinsel bir döneme ayak basar.

Nouvelle Cuisine Nedir?

1970 lerde Fransa’da ortaya çıkıyor. Katı kurallı ağır fransız mutfağına karşı yaratıcılığı ön plana çıkaran sade ama ürünün kalitesi ön planda olan bir akımdır.

Araştıranlar Paul Bocuse, Michel Guérard ve Roger Vergé gibi isimleri öncüleri olarak görüceklerdir.

Ağır soslar, uzun pişirmeler yok. Az çoktur gibi bir anlayış var diyebiliriz.

Oturmuş ağır ve zengin soslu geleneksel Fransız mutfağına tepki olarak ortaya çıkıyor.

Britannica bu akımı tanımlarken eclectic style in international cuisine olarak tanımlıyor.

Eklektik Etimolojisi:

Fransızca eclectique "seçmeci, karışık" sözcüğünden alıntıdır. Eski Yunancada eklégō seçip ayırmak demektir ve fiile ikos eki geliyor ve türüyor. Daha geniş bilgi için buraya tıklayın.

Öncesinde Klasik Fransız Mutfağı oldukça ağır karmaşık eldeki reçetelere sadık kalan yoruma kapalı prosedürü adım adım işleyen bir yapısı var. Bu akım Klasik Fransız Mutfağı’na devrim olarak çıkıyor. Nouvelle Cuisine hafif sosları barındıran, pişirme basamakları daha az daha basittir. Basit olmasına rağmen sunumu zariftir. Şefin yorumuna açıktır. Yani daha esnektir. Az ama öz tabağı öne çıkarır. Bu sebeple bir yaratıcılık patlamasına sebep oluyor tabi. Günümüz modern mutfağının da temeli atılmış oluyor. Yaratıcılığın tam patlaması olan moleküler gastronominin de önünde bir yol açmış oluyor.

Escoffier gibi isimler ile Fransız mutfağı kuralcı olduğunu biliyoruz. Sistematikti. Novelle Cuisine çıkıyor ve diyor ki bu çağ dışı sistematik ve kurallı mutfak yapısına uymuyoruz.

Peki Nouvelle Cuisine ismini kim koydu?

Bu ismi ilk kez 1969 yılında Henri Gault ve Christian Millau kullanıyor. Bu isimler size tanıdık gelmiyor olabilir. O zaman soyisimlerine bakın. Gault ve Millau. Tanıdık geldi mi? Evet. Michelin Guide gibi restoranları rank eden ödül veren bu kurumu görmüşsünüzdür. İlk olarak bu iki adam kullanıyor bu terimi. ve onlarla yükselip tanınıp popüler olabiliyor.

Zamanında akımın öncü isimlerinden olan Paul Bocuse Lufthansa için yeni bir menü hazırladığı sırada bu iki yazar Nouvelle Cuisine ifadesini kullanıyor. Sonrasında ise popüler oluyor. Olay sadece basit olması da değil.

1.Dünya Savaşı sonrasına baktığımızda bu yeni görüş benimsenmeye oldukça açık. Daha sağlıklı, hafif, basit ve modern. Yeni nesil şefler eskinin basmakalıplarını değil yaratıcı olan tarafı sevdi yani.

Temel özellikleri:

Mevsimindeki gıdayı kullanmak

Taze gıda kullanmak

Şef dokunuşuna açıklık

Zarif ve karmaşadan uzak bir sunum

Karışık ve uzun menülere karşı olması

Kelime anlamı nedir?

Fransızca bir kelimedir tahmin edilebilceği gibi. Anlamını araştırdığımda yeni olarak buldum. Yani Nouevelle Cuisine: Yeni Mutfak demektir.

Gault Millau’nun kendi sitesinde ise bu şekilde bir görsele ulaştım. Devrimi bu şekilde görselleştirdiklerini söyleyebiliriz.

Nouvelle Cuisine Devrimi Nasıl Oldu?

Gault Millau'nun Michelin'den Farkı Nedir?

Michelin gibi yıldızlar yoktur.

Puanlama sistemi vardır. 20 üzerinden restoranlar bir puan alırlar.

Michelin’den yine farklı olarak burada şefler ön plana çıkar. Michelin Yıldızı nedir blog yazımı okuduysanız orada Michelin’in şefe değil neticede önümüze gelen yemeğin önemini anlatmıştım. Şef olsun olmasın, insanlar gider insanlar gelir, ama o yıldızlı yemeklerin standardı korunmalıydı. Ancak Gault Millau’da mekan değil mutfaktaki yetenek ön plana konur.

Gault Millau bir restoranı değerlendirdiği zaman 10 puanın altında bir puan alırsa genellikle listeye bile konmaz. ancak kendi sitesinde bu bilgi yazmıyor.

kendi sitesinde şöyle tanımlıyor; 20 puan üzerinden 15 puana kadar yemek için puanlandırılabilirler.

Ayrıca şöyle diyor:

“Uzmanlardan oluşan bir grup, malzemelerin kalitesini, baharatları, yaratıcılığı, yemeklerin sunum tekniklerini, uyumu ve bir yemeği diğerlerinden ayıran etkileyiciliği değerlendirir. Servis, ambiyans ve restoranın genel deneyimi için ek 5 puan kazanılabilir. 2010'dan itibaren restoranlar, maksimum 5 toque olan "şef toque'leri" ile puanlanır. Gault&Millau restoranları ve gastronomi rehberi listesine girmek için 10 puan kazanmak gerekir.”

Michelin ve Gault Millau arasındaki temel farklar:

Michelin daha tutucu diyebiliriz aslında. Klasik katı fransız mutfağından daha fazla güç alır. Zaten Gault Millau buna bahsettiğimiz gibi karşı olarak çıkar.

Gault Millau’nun puanlandırılması Michelin’e göre daha detaylı kalıyor. Michelin yıldız verirken Gault Millau puanlar üzerinden değerlendiriliyor ve ayrıca layık görülürlerse şapka alıyorlar.

Meşhur Gizli Müfettişler:

Belki duymuşsunuzdur. Michelin’in gizli müfettişleri vardır. Aynısı Gault Millau’da da var.

Michelin biraz daha gizli saklı kara kutu kalıyor. Sektörde belli bir tecrübe edinmiş bilir kişiler, gurmeler gezmiş görmüş insanlar gizli bir şekilde Gault Millau'da müfettişlik yapıyor.

Kimliği açıklanmayan insanlar restoranı ziyarete giderler. Normal bir müşteri gibi gidip yer içerler. Hesabı öderler.

Gault & Millau Puanlama Sistemi (20 üzerinden)

➤ 10 - 12.5 / 20
Derece: Şapkasız seçildi (Selected without toque)
Açıklama:
İyi kalitede, basit ve sahici mutfak.

➤ 13 - 13.5 / 20
Derece: 1 Şapka (One Toque)
Açıklama:
Temel tekniklerin ustalaşıldığı geleneksel veya modern mutfak.

➤ 14 - 14.5 / 20
Derece: 2 Şapka (Two Toques)
Açıklama:
İyi ürünleri önceleyen, sağlam bir teknik temele kurulu, mutfağa yeni bir bakış.

➤ 15 - 16.5 / 20
Derece: 3 Şapka (Three Toques)
Açıklama:
Kişiselleştirilmiş tabaklar sunan, dikkate değer bir uygulamayla hazırlanan, yerel ve mevsimsel ürünlerin mümkün olduğunca kullanıldığı, yerleşmiş sanatsal ifadesi olan mutfak.

➤ 17 - 18.5 / 20
Derece: 4 Şapka (Four Toques)
Açıklama:
Aşırı kaliteli ürünler etrafında kurgulanmış, oldukça kişisel bir imza stiliyle öne çıkan, duygu uyandıran mutfak. Ender rastlanan istisnai bir restoran.

➤ 19 - 20 / 20
Derece: 5 Şapka (Five Toques)
Açıklama:
Olağanüstü bir şefin eşsiz evrenine dair bir bakış sunan mükemmeliyet mutfağı. Dünyadaki en iyi restoranlardan biri.

Şefin marifetlerine odaklandığını ve buna göre puan verdiğini zaten belirtmiştik.

The Slovenia (2020) kaynağına göre, değerlendirme ikiye ayrılıyor. İlk bölümde, altı unsurun ortalaması, nihai puanın %70'ini oluşturuyor.

Bu altı unsur şunlardır:

• baharatlama (seasoning)

• tatların uyumu (the harmony of flavors)

• teknik (technique)

• malzeme kalitesi (quality of ingredients)

• sunum (presentation)

• ve yemeğin genel başarısı (the overall success of the dish)

İkinci bölümde ise:

• servisin puanlanması (rating of the service)

• ambiyans (ambiance)

• genel deneyim (the overall experience)

Bu üç unsur da kalan %30'luk puanı oluşturur.

Restoranın değerlendirilmesi, rezervasyon yapılmasından başlayarak kapıdan girişe ve en sonunda kapıdan çıkışa kadar devam eder. Ancak değerlendiren grupta fransadan temsilciler mi geliyor yoksa sadece değerlendirilen ülkenin insanlarından mı seçiyorlar yoksa ikiside mi bilmiyoruz. Açıkçası çok bir bilgi yok. Ancak denetçi olmak isteyenler için başvuru formları var.

Gault & Millau’nun mottosu da şudur:

“L’avis du gourmet sur le travail du chef”
“Gourmet’nin, şefin emeğine dair görüşü.”

Puan kaybı yaşanır mı?

Evet.

Her yıl güncellenir ve tekrar bir puan verilir. Yükselebileceği gibi puanı düşedebilir.

ve şapkaların sayısı da değişebilir.

Michelin blog yazımda bahsettiğim gibi bence inişler çıkışlar gayet normal. Sonuçta insan faktörünün çok fazla olduğu bir alan. Hatalar kaçınılmaz. Sonsuza kadar her tabak mükemmel de çıkamaz. Zaten Gault Millau’nun da bahsettiğimiz gibi bunu arayan bir gayesi yok. Ancak basın ve magazin kısmında ve de sektörde puan düşüşü başarısızlık gibi algılanması oldukça yaygın oluyor.

Puan her şey mi demek? Başarının tek ölçüsü bu kurumlar mı?

Hayır. Restoran işletmek hiçbir şeye benzemez. İnişleri çıkışları olur. Bu normaldir. Bir kez o puanlamaya girmek bile çok ciddi bir azim ve çalışma ister. Ayrıca bu konu yine özellikle Michelin'in ne olduğunu açıkladığım blog yazımda da olduğu gibi aynı. Çalışanların ve şeflerin üzerinde çok ciddi ve anormal bir baskı yaratabiliyor. Yıldız istemeyen şefler olduğunu biliyoruz. Gault Millau'da böyle bir olay yaşandığını bulamadım. Ancak çok ilginç ve üzücü bir haber buldum.

Bernard Daniel Jacques Loiseau isimli şef Michelin'den 3 yıldız, Gault Millau'dan da 19.5 puan almış. Ancak 2003 de puanı 17'ye düşmüş ayrıca medyadan da çok negatif bir kritik almış. Aynı yıl kendi hayatına son veriyor. Depresyonda olduğu söyleniyor. Oldukça üzücü.

Mesela meşhur bir dizi vardır 'the Bear' diye biliyorsunuzdur belki. Ben sadece ilk 3 bölümü izleyebildim. Kötü olduğu için değil. Beni tetikledi. Aktif olarak mutfak hayatımı yenice bırakmaya karar vermiştim ve sonrasında açıp o stresi görmek bana fazla gerçekçi geldi. Fazla etkilendiğimi ve gerçekten içine çekildiğimi farkettim ve devam edemedim.

Bu değerlendirme ve haber tabiki bu kurumları kötü yapmaz. Tam tersi ciddi bir ekonomik ve turistik gelir sağladıklarını biliyoruz. Ancak şeflerin ve mutfak çalışanlarının baskıda kendilerini ölüme kadar götürmeleri oldukça üzücü. Bunun çözümü ne açıkçası bilmiyorum. Siz ne düşünüyorsunuz bu konuda merak ediyorum?

Peki bu sadece bir şefle mi kısıtlı bir problem yoksa yüksek puanlı restoranı devam ettirmek sürdürülebilir bir şey değil mi?

Bunu araştırırken önüme çok güzel bir araştırma çıktı.

Jean-François Outreville’ün Sustainability of Top Ranked Restaurants in France (2012) başlıklı çalışmasında dikkat çekici bir bulguya yer verilmektedir: Gault & Millau’dan yüksek puan alan restoranlar uzun vadede ayakta kalabiliyor mu? Bu puanlar restoranın başarısında güvenilir bir gösterge mi?

36 yıl boyunca listelenmiş yüksek puanlı restoranlar listeleniyor. ve sonuç şu;

• Yüksek puanlı restoranlar her zaman uzun ömürlü değil.

  • Örneğin, en yüksek puan alan restoranların %32’si 24 yıl içinde rehberden çıkmış.

  • Bu, Gault & Millau puanlarının sürdürülebilirlik için bir garanti olmadığını gösteriyor.

• Bazı şefler kariyer değiştiriyor veya restoran kapatıyor.

  • Şefin ayrılması genellikle restoranın rehberden düşmesiyle sonuçlanıyor.

• Gault & Millau notlarıyla restoran ömrü arasında istatistiksel olarak ölçülebilir bir ilişki var.

  • Fakat bu ilişki karmaşık: Yüksek not bazen risk de getiriyor (beklenti baskısı gibi).

Sonuç olarak uzun vadede ekonomik istikrarı garantileyemiyor.

Her yıl dağıtılan Ödüller:

Gault Millau sadece puan vermez. Aynı zamanda bazı ödüller de verir ve oldukça önemlidir.

Yılın Şefi

Yılın Keşfi

Yılın Tatlı Şefi

Genç Yetenekler

Sürdürülebilir Mutfak Ödülü

Bu ödüller oldukça prestijli ve önemlidir. Genç bir şefin bu kadar önemli bir kurumdan ödül alması ya da bütçesi kısıtlı bir şefin doğal ürünlerle sürdürülebilir bir mutfak oluşturup güzel yöresel tabaklar çıkardığını ve bununla sürdürülebiilir mutfak ödülü aldığını düşünün. Sadece restorana gelir kazandırmaz, aynı zamanda bölgeye turist çeker. Başka genç şeflerin bu restorana ilgilisi artırır. Genç bir şef için de bu kariyerinde önemli bir sıçrayışa yol açar.

Aynı zamanda basında popülerlik kazandıracağı için muhtemelen geliri de artar. Belki gelecekteki hayalleri için para kazanmasını sağlar. Başka genç şefler için iş alanı açmayı sağlar belki. Bulunduğu ülkeye de bir değer kazandırmış olur.

Fine Dining mi yani?

Hayır.

Rehberinde sokak lezzetleri, bistrolar, kafeler, günlük yeme içme mekanları da var;

1. POP

Açılımı Pour les Petits Prix yani Uygun Fiyatlı Mekanlar.

Bistro, kafe, daha bütçe dostu mekanlar, günlük yemekler, sokak lezzetleri gibi alanları kapsar.

2. Pâtissiers / Tatlı Şefleri

3. Sommeliers / Şarap Uzmanları

4. Genç Yetenekler

5. Yılın Şefi

6. Sürdürülebilir Mutfak Ödülleri

POP bence çok mantıklı ve ilgi çekici bir kategori çünkü bence daha samimi ve lezzet odaklı hissettiriyor.

Meraklıları için 2025 yılında POP alan bazı yerler;

Croatia – BioMania:

Vegan Bistrodur. 2025 yılının En İyi POP Mekan seçildi.

Switzerland – ALBA:

İsviçre’deki “POP of the Year” ödülünü aldı.

Slovenia – Dvorni bar & Hiša Polonka:

Slovenya 2025’te en iyi iki POP mekan seçildi.

SON 5 YILIN EN İYİ ŞEFİ ÖDÜLLERİ:

2025 Fransa (reel gala’da)Frédéric Anton – Le Pré Catelan, Paris

2025İsviçre (Guide 2025)Marco Campanella – La Brezza (Ascona), 19 pt

2024FransaYoann Conte – La Maison Bleue, Veyrier‑du‑Lac

2024HırvatistanMarko Đurašević – Split

2023FransaOlivier Nasti – La Table d’Olivier Nasti

2023BAE (UAE)Saverio Sbaragli – Al Muntaha

2022FransaHugo Roellinger – Le Coquillage

2022HollandaSyrco Bakker – rehber 2022

2021JaponyaHajime Yoneda – Osaka HAJIME

2021BelçikaChristophe Pauly – Le Coq aux Champs

2025 yılında da açıklanan isimlerin bir kısmı şu şekilde:

• 2025 Yılının Şefi unvanı: Frédéric Anton

• 2025 Yılının Tatlı Şefi unvanı: Sébastien Nabaille

• 2025 Yılının Sommelier’si unvanı: Bastien Debono

• 2025 Yılının Restoran Müdürü unvanı: Nicolas Brossard

• 2025 Yılının Grand de Demain’i (Geleceğin Büyük Şefi): Clément Guillemot

• 2025 Yılının Genç Yeteneği: Brice Goeuriot ve Margaux Le Baillif

Şefler Arnaud Lallement (L'Assiette Champenoise) ve Christian Le Squer (Le Cinq) restoranları, olağanüstü bir puan olan 19.5/20 ile ödüllendirildi.

Sitelerinden görüntüler:

Gault Millau ülkeye nasıl geliyor kim getiriyor?

Merkez ofisleri Paris’te bulunan Gault Millau tabiki marka haklarını elinde bulunduruyor.

Eğer bir ülkeye girmek isterse;

Yerel bir yayıncı,

ajans,

yatırımcı ortakla

bir lisans anlaşması yapıyor.

Şirket ülke içinde rehberi yayımlamak, müfettişleri eğitmek, restoranları puanlamak ve rehberi tanıtmakla yükümlü oluyor. Mesela Türkiye'de Sözen Grup ile anlaşmışlar. Türkiye'de organizasyonu onlar yönetiyor.

Restoranlar Sisteme Nasıl Giriyor?

Burada Michelin’den önemli bir fark var:

Gault & Millau’da restoranların “başvurması” mümkün.

Ancak bu demek değil ki başvurunca hemen gidip bakıp değerlendiriyolar. Hayır, sadece dikkatlerini çekmek, biz burdayız demek için bir adım. Aslında mantıklı, gözden kaçan bilinmeyen yeteneklerin beni farkedin demesi için de bir fırsat.

Gault Millau Hangi Ülkelerde var?

• Fransa

• Almanya

• Avusturya

• İsviçre

• Hollanda

• Belçika

• Lüksemburg

• Polonya

• Slovenya

• Hırvatistan

• Çek Cumhuriyeti

• Slovakya

• Sırbistan

• Gürcistan

• Birleşik Arap Emirlikleri

• Japonya

• Türkiye

Denetçi sayıları nedir?

En çok denetçi sayısı Switzerland 68 kişidir.

En az ise Georgia’da 4 kişidir.

Ancak açıklanmayan ülkeler de var.

Denetçi olmak istiyorum, mümkün mü?

Evet, mümkün. Tıpkı normal bir iş başvurusu gibi sitelerinden başvuru açıyorlar ve başvurunuzu gönderiyorsunuz. Michelin'de de aynı şekilde başvurabiliyorsunuz we sitesinden. Buraya tıklayarak kendi sayfalarında başvuru bilgilerini görebilirsiniz. Mail yoluyla başvuruluyor. Anladığım kadarıyla sonraki adımlarda case veriliyor ve çözmeniz isteniyor. Ancak hiç başvurmadığım için süreci bilmiyorum. Muhtemelen zaten gizliliği yüksek olduğu için kimse bilmiyordur.

Kim bu denetçiler? Kimliği ifşa olan var mı?

Ben internetten bakabileceğim her yere baktığımı düşünüyorum. Bir kayıt bulamadım. İfşa olanı da görmedim. Michelin'de direkt kimliğini açıklamadan bir röportaj var mesela. Nasıl girdiğini süreci anlatıyor. Ancak Gault Millau özelinde bu konu hakkında çok detaylı bir bilgi bulamadım. Sır gibi saklıyorlar. Açık veren olmamış. Oldukça sıkılar. Kimse tam olarak prosedürün nasıl olduğunu bu insanlar nereli, adım adım neye bakıyorlar, neyi inceliyorlar %100 ünü bilmiyoruz. Tam olarak açık değiller. Michelin'de aynı şekilde. Tam olarak söylemiyorlar. Bu kadar büyük bir projede açık verilmemesi gerçekten muazzam.

Sonuç olarak Gault Millau kurulduğu günden bu yana oldukça büyük bir etki alanı olmuştur ve etkisi hala devam etmektedir. Tabiki Michelin kadar dünyada bilinirliği ve tanınırlığı yok. Popülerlik açısından biraz gerisinde kalsa da gastronomiye olan katkıları ve önerileri ile oldukça değerli bir kurumdur. Ben özellikle bir bölgede yeme-içme bakıyorsam önce Tiktok (üzgünüm ben Z kuşağıyım) sonra Michelin ve Gault Millau' ya bakıyorum.

Bu yazıyı yazarken övmek ya da kötülemek amacı gütmeden gerçekten sıfırdan araştırarak yazdım. Ben de arkasındaki hikayeyi ve etkilerini bilmiyordum. Yazarken ben de öğrenmiş oldum. Umarım beğenirsiniz, umarım keyif alırsınız. Fikirlerinizi, yorumlarınızı paylaşmaktan çekinmeyin. Bana sosyal medyadan veya mail üzerinden her zaman ulaşabilirsiniz. ❤️

Sevgili Gault Millau, araştırmamı olur da bir gün okursanız umarım beğenirsiniz, bana her türlü iş birliği için ulaşabilirsiniz.

Referanslar:

(PDF) sustainability of top ranked restaurants in France: Methodological note and analysis of Gault-Millau from 1974 to 2010. (n.d.-c). https://www.researchgate.net/publication/281782779_Sustainability_of_top_ranked_restaurants_in_France_Methodological_note_and_analysis_of_Gault-Millau_from_1974_to_2010

Wikimedia Foundation. (2025, March 28). Bernard Loiseau. Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Bernard_Loiseau

Night of the culinary oscars - winners of the gault&millau Croatia Trophy 2025 - news. News - Gault&Millau. (n.d.). https://hr.gaultmillau.com/en/news/gault-millau-croatia-2025-winners

How gault&millau rates restaurants - Gault & Millau ... (n.d.-a). https://www.gaultmillauae.com/features/how-gaultmillau-rates-restaurants

Valeur, D. (2020, May 28). Comparison between restaurant ratings and guides. THE Slovenia. https://the-slovenia.com/en/gastronomy/comparison-between-restaurant-ratings-and-guides/

Editor, S. G. (n.d.). Gault & Millau Türkiye 2025 rehberi i̇kinci Edisyonuyla Gastronomi Dünyasının önde Gelen i̇simlerini Ağırladı. Gault & Millau Türkiye. https://www.gaultmillau.com.tr/gault-millau-turkiye-2025-rehberi-ikinci-edisyonuyla-gastronomi-dunyasinin-onde-gelen-isimlerini-agirladi/

American-Express. (2024, June 27). American Express selects: Gaultmillau pop 2025: “Alba.” American Express Switzerland. https://www.americanexpress.ch/en/rewards/selects/gaultmillau-pop-des-jahres-2025-alba-sourdough-pizza

Encyclopædia Britannica, inc. (n.d.). Nouvelle cuisine. Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/topic/nouvelle-cuisine

Article 10 Commandements. (n.d.-a). https://www.gaultmillau.org/wp-content/uploads/2022/04/10-commandements.pdf

History. Gault & Millau International. (2024, June 18). https://www.gaultmillau.org/history/?lang=en

How gault&millau rates restaurants - Gault & Millau ... (n.d.-b). https://www.gaultmillauae.com/features/how-gaultmillau-rates-restaurants